تجلی تفکرات شیعی در نوشتار انگشتری‌های عصر قاجار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت‌علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز، شهر تبریز، استان آذربایجان شرقی

چکیده

انگشترها، علاوه‌بر جنبه‌های زینتی، کاربردهای آیینی و اعتقادی نیز دارند. در فرهنگ اسلامی و ایرانی، به انگشترها و نقوش حک‌شده روی آن‌ها اهمیت بسیار داده شده و در دست داشتن انواعی از آن‌ها مورد تأیید و تأکید علمای دین قرار گرفته است. در دورۀ قاجار، به‌علت اینکه شاهان قاجار خود را خلیفه و جانشین ائمۀ معصوم و مروج مذهب تشیع در ایران پس از دورۀ صفویه می‌دانستند، شاهد ثبت واژگان و جملاتی در جهت ترویج فرهنگ تشیع روی انگشترها و مهر انگشتری‌ها بوده‌ایم، به‌طوری که مطالعه و تحلیل و تدوین این عبارات عشق و علاقۀ مردم مسلمان ایران به فرهنگ تشیع و ائمۀ معصومین را به اثبات می‌رساند. هدف اصلی این تحقیق مطالعه نوشته‌های روی انگشترهای دورۀ قاجار برای درک تفکرات و عقاید مردم آن روزگار بوده است. بررسی عشق و علاقۀ مردم به مذهب تشیع، که از طریق ثبت کلمات و جملاتی خاص روی انگشترها صورت گرفته، در تحقیقی میدانی و با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است. از مهم‌ترین نتایج این تحقیق شناخت آرمان‌های اعتقادی مردم و درک سلیقۀ آن‌ها از طریق مطالعۀ نوشته‌های روی انگشترهاست که شامل نام ائمه و اذکار، ادعیه و اشعاری دربارۀ امامان بوده و به‌این‌نحو تجلی‌ای از مذهب تشیع نمایان شده است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Manifestation of Shiite Impressions in Qajar Signet Rings

نویسنده [English]

  • Akram Mohamadizadeh
چکیده [English]

Islamic signet rings besides decorative aspects have religious and ritual functions. Incised signet rings are very important artifacts in Islamic culture of Iran and wearing them is highly recommended by Shiite clergies. In Qajar period since the kings realized themselves as caliphs and vicars of the Imams and upholders of Shiism after the Safavid era, engraving religious scripts on signet and seal rings in favor of Shiite beliefs has been prevalent, the study and analysis of which demonstrates the tendency of Iranians to Shiite culture and Imams in that era. This paper aims at examining the scripts engraved on Qajar signet rings to realize the dominant beliefs and customs in that era. The research is based on fieldwork and uses descriptive and analytic methods to demonstrate the love of people for the Shiite Islam throught the study of the content of recurrent engravings on signet rings. The results show a meaningful correlation between prevalent beliefs and taste with the engraved inscriptions on the rings so that the contents of them reveal Shiite faith through the appearance of Imams’ names as well as well as  prayers and poems about the Shiite imams.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Iran
  • Shiism
  • signet ring
  • Qajar Era