بررسی بازنمایی انسان در هنرهای حجمی ایران پس از انقلاب اسلامی تا پایان دوران دفاع مقدس در ارتباط با مدرنیسم هنری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران

2 استادیار، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س)

چکیده

بدنۀ اصلی و پویای هنرهای تجسمی در ایران پس از انقلاب اسلامی تا پایان دوران دفاع مقدس دارای ماهیتی دینی و متعهد به ارزش های انقلاب اسلامی است. به‌رغم نادیده‌انگاری یا تقبیح پیشینۀ هنری بلافصل و دستاوردهای آن، نفی مدرنیسم غربی، برتری محتوا بر فرم هنری و تلاش جهت تکوین و تلفیق فرم به منظور انتقال و تعامل هرچه‌بهتر محتوا و معانی با مخاطب عام، رجوع به نظریات و آرای نویسندگان و هنرمندان دستاوردهای هنر متعهد را در این زمینه کاملاً موفق ندانسته و بعضاً آن را متناظر با ویژگی‌های هنر مدرنیسم عنوان می‌کنند. از این رو مقالۀ حاضر، ضمن تمرکز بر پیکرنگاری و بازنمایی انسان در آثار حجمی و هنر متعهد، به تبیین ویژگی‌های آن براساس شاخصه‌های هنر مدرنیسم می‌پردازد. این مقاله با هدف بررسی هنر پیکرنگاری ایران پس از انقلاب اسلامی تا پایان جنگ در‌ پی پاسخ به پرسش‌های زیر بر‌می‌آید:
- انواع پیکرنگاری در مجسمه‌سازی ایران پس از انقلاب اسلامی کدام است؟
- هنر انقلابی و متعهد در ارتباط با مدرنیسم هنری و دستاوردهای آن چگونه خوانش می‌شود؟
روش تحقیق مقاله توصیفی_تحلیلی و گردآوری اطلاعات آن به شیوۀ کتابخانه ای است. این پژوهش گویای آن است که غالب آثار پیکرنگاری که مانند سایر رسانه‌های هنری پس از انقلاب اسلامی درتلاش برای احراز عملکرد به عنوان رسانه‌ای جهت تعامل معانی و محتوای دینی، انقلابی و ارزشی همزمان درقالب آثار واقعگرایانه، انتزاعی و گسسته پدیدار می‌شود با ویژگی‌های بنیادی هنر مدرنیسم در تغایر و تضاد است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study on the Figurative Sculptures from the Islamic Revolution to the End of the Iran-Iraq War with Regard to the Modernism

نویسندگان [English]

  • mina talaei 1
  • fahimeh daneshghar 2
چکیده [English]

The main stream art in Iran following the revolution till the end of the Iran-Iraq war is religious in nature and committed to the values of the Islamic revolution. Despite the  ignorance or disapproval towards the pre-revolutionary artistic achievements, renouncing Western Modernism, priority of content to the form and the attempts to develop the forms to better convey and communicate the content and messages to public, some of the scholars and artists declared the results unsuccessful and in accordance to the Modernism after all. Therefore this paper, focusing on the study of the figurative sculpture and committed art in the mentioned time span attempts to revisit its characteristics with regard to the definitions and features of the Modernism. The revolutionary and committed art, devoted to the values of the Islamic revolution, remains active to this day. The examination of its development, may lead to a better understanding of its more recent qualities. This paper aimed at the study of figurative sculpture from 1979 revolution to the end of Iran-Iraq war, answers the following questions:
-           What forms do the figurative representations take in the post-revolutionary sculpture?
-           How is the committed art read with regard to the Modernism and its achievements?
The research method was descriptive-analytical, based on library sources. The findings indicate that the post-revolutionary figurative sculpture, whether realistic, abstract or fragmented, like other artistic media, mostly attempts to play its role as a medium to convey the religious, revolutionary values and distances itself from the Modernism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Revolution of Iran
  • Committed Art
  • Modernism
  • Sculpture
  • Figuration
اکبری، عباس. 1383. 2 واحد حجم‌سازی. تهران: حک.
امت‌علی، سارا. 1385. «نامی: هرگز نقد در زندگی ما مطرح نبود» (وب‌سایت خبرگزاری سازمان میراث فرهنگی) http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=48955&Serv=4&SGr=43
حاجی حسینی، رضا. ۱۰ اردیبهشت ۱۳۸۶. «هنر از حوزه تا موزه» (مصاحبه با نادر قشقایی و مجید ریاضی؛ معاون مرکز هنرهای تجسمی). همشهری. ش 135.
خسروجردی، حسین. 1380. «جنگ و مجسمه هایش». یاد ماندگار. ش 3، 26/5/80، 10-1.
خسروی فر، شهلا. 1391. «مطالعه تطبیقی گرایشات فیگوراتیو در مجسمه‌سازی مدرن و پست مدرن». فصلنامه نقشمایه. ش 10، 83 - 94.
رحمانی، محمد. 1377. « نگاهی نو به حکم فقهی مجسمه‌سازی». میراث جاویدان. سال ششم، ش21: 112-100.
رشاد، کارن و کاوه توکلی. 1384. «مروری کوتاه بر تاریخ مجسمه‌سازی»: http://persian.kargah.com/archives/005213.php
فرزانه، سام. 1384. «فرج بعد شدت: درباره توقف و حرکت مجسمه‌سازی بعداز انقلاب». ویژه‌نامۀ شرق. ش 8.
قاپچی، هامون. 1390. «نگاهی اجمالی بر مجسمه‌سازی در حوزۀ هنری»، نشریۀ هنرهای تجسمی. ش  26 – 31
کشمیرشکن، حمید. 1394. هنر معاصر ایران: ریشه‌ها و دیدگاه‌های نوین. تهران: نظر.
گودرزی، مرتضی. 1380. جستجوی هویت در نقاشی معاصر ایران. تهران: علمی و فرهنگی.
محمدی‌نیا، ایلیا. ۱ مرداد ۱۳۸۲. «دکتر حسین فخیمی: باید اعتماد مردم را به هنر مجسمه‌سازی جلب کنیم» (مصاحبه با حسین فخیمی) آفتاب یزد.
 Aghdashloo, Aydin. 2011. “the Revolutionary Art in Iran: Variety of Forms”. In Amidst Shadow and Light: Contemporary Iranian Art and Artists. Edited by Hamid Keshmirshekan. Hong Kong: Liaoning Creative Press Ltd.
Bell, Julian. 2010. Mirror of the World: A New History of Art. London: Thames & Husdson.
Collins, Judith. 2008. Sculpture Today. Phaidon.
Hosseini-Rad, Abdolmajid. 2011. “The Impact of Shiite and Revolutionary Beliefs on Contemporary Iranian Art”. In Amidst Shadow and Light: Contemporary Iranian Art and Artists. Edited by Hamid Keshmirshekan. Hong Kong: Liaoning Creative Press Ltd.
- Mattick, Paul. 2003. Art in its Time: Theories and Practices of Modern Aesthetics. London and New York: Routledge.
- Moszynska, Anna. 2013. Sculpture Now. London: Thames & Hudson.
- Riley, Charles A. 1998. the Saints of Modern Art: The Ascetic Ideal in Contemporary Painting, Sculpture, Architecture, Music, Dance, Literature, and Philosophy. Hanover and London: University Press of New England.