تاریخمندی ابزار هنری و معنویت ابزار در هنر اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، شهر تهران، استان تهران

چکیده

ابزار هنری واسطۀ‌ مؤثر در تحقق معنای اثر هنری است. نوع و شیوۀ تهیۀ این ابزار نیز متأثر از هستی‌شناسی هنرمندان است. در هنرهای اسلامی، ابزار هنری و آداب هنرمندی از ممیزات تأثیرگذار در نتیجۀ کار هنری هستند. چگونگی مواد انتخابی برای ساخت ابزار، همچنین التزام به آداب انجام کار، مقوم روح معنوی در هنر اسلامی است. این مقاله از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و تحلیل تطبیقی نمونه‌هایی از آثار هنری تاریخ جهان و ابزار هنری به‌کاررفته در آنها، در مقایسه با آثاری از هنر اسلامی می‌کوشد تا نشان دهد که هستی‌شناسی هنرمندان جهان، به چه میزان در انتخاب نوع ابزار هنری موثر بوده و هست.
نتایج این مقاله نشان می‌دهد که استفاده از ابزار هنری در هر دوره از تاریخ رابطه‌ای مستقیم با تفکر مسلط در آن دوره داشته است. همچنین، در قیاس با ابزار هنری در هنر غیردینی، این ابزار در هنر اسلامی دو ساحت مادی و معنوی دارند که هنرمندان بدان توجه می‌کردند. علاوه بر این، رعایت آداب خاص فعل هنری نیز به‌مثابۀ تضمینی برای تحقق هدف غایی و اظهار عبودیت هنرمندان مسلمان از طریق هنر به درگاه حق بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The historicity of Art Tools and Spirituality of Tools in Islamic Art

نویسنده [English]

  • Seyedeh Razieh Yasini
Assistant Professor, Research Institute for Culture, Art & Communications, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The art tools are effective intermediates in emergence of the meaning of a work of art. The types and production techniques of these tools are affected by the artists’ ontology. The art tools and artistic manners are influential factors on the resulting work of art. The way materials are selected for making tools and the commitment to the manners of the work, reinforce the spiritual aspect of Islamic art. Using library sources and comparative analysis of samples of artworks from the world’s history and art tools used in them, in comparison to examples from Islamic art, this paper attempts to indicate the extent of the influence world’s artists’ ontology have had on the selection of types of the art tools.
The results indicate that the use of art tools in every phase of the history is in direct relation to the prevalent thinking of that period. Also in comparison to the art tools in non-religious art, these tools have two material and spiritual dimensions which artists cared about in the Islamic art. Besides the commitment to the specific manners of artistic act was regarded as guarantee for the realization of the final goal and the expression of the Muslim artists’ servitude to God through art.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Art Tools
  • Artistic Manners
  • Spirituality
  • Islamic Art