Title: Reflection of constellations motifs on Islamic pottery of Iran until safavid period in compliance with old version of the book of SOVAROLKAVAKIB

Document Type : Research Paper

Author

Abstract

Designs over Islamic pottery are among the most beautiful and yet so full of mystery decorative motifs of Islamic art that represent various aspects of past people's lives. Interpretation of Meanings and Concepts behind these seemingly ordinary motifs requires knowledge from various sources that influence their use, including mysticism, astronomy, literature, etc. The important point in the interpretation of these motifs is attention to the lack of purely decorative or aesthetic use of motifs. The present study is an attempt to establish a connection with some of these beautiful designs and decipher their meaning. As we know astronomy had importance for various religious and nonreligious reasons in the Islamic period and obviously potters couldn't ignore that for attracting more customers and were encouraged to applicate astronomical signs. Obviously identification of different kinds of theses motifs can show us condition and amount of relation between pottery art with other life aspects of people especially scientific or even superstition. In this way main decorative characteristics and most important factors of application and concepts of astronomical motifs especially individual constellations in many of typical potteries with these motifs from early Islamic period until Safavid period, has discussed and analyzed. Research Method for achieving these aims is a combination of historical, descriptive and comparative methods. In firt step, typical examples of Islamic pottery wares with constellations motifs has been selected from different books or museums and after detecting their period of making and method of decoration, their astronomical concepts have compared with astronomical designs of book of Sovar Alkavakib Alsufi. Towards the important findings of the research, constellations motifs over the Islamic potteries aren’t completely similar to constellations examples of astronomy books. Also animal and human symbols of asterism especially female kind in human symbols had more application toward to its further decorative nature.

Keywords

References

افروغ، محمد و نوروزی طلب، علیرضا. 1391. «تحلیل و بررسی مفاهیم نجومی به عنوان شکل و صورتزئینی آثار فلزی دوره سلجوقی مطالعۀ موردی:آبریز برنجی»، فصلنامه نگره، ش 21: صص 83-69.
اکرمی، موسی. ۱۳۸۰. گاهشماری ایرانی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
بیرونی، ابوریحان. ۱۳۶۲. التَّفهیم لِأَوائلِ صناعة التَّنجیم. تهران: چاپ جلال الدین همائی.
دمیری، محمدبن موسی. ۱۳۸۳. حیاة الحیوان الکبری. قم: انتشارات دار ذوی القربی.
دهخدا، علی اکبر. 1373. لغت نامة دهخدا، دوره جدید، مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
رضازاده، طاهر، آیت اللهی، حبیب الله و مراثی، محسن. 1392. «نقدی بر انتساب سه اثر از فلزکاری غرب ایران به مکتب موصل در نیمه اول قرن هفتم هجری؛ عودسوز ابوبکر سنی رازی، ابریق و شمعدان موزه ویکتوریا و آلبرت»، فصلنامه نگره، ش 27:  صص 48-35.
زارعی، محمد ابراهیم و شریف کاظمی، خدیجه. 1392. «بررسی نمادهای نجومی نقوش سفالینه‌های اسگرافیاتو مجموعه موزه‌های بنیاد مستضعفان»، مطالعات تطبیقی هنر، س ۳، ش 6: صص 43 تا 54.
صلیبا، جورج و طوقان، قدرى حافظ. 1963. نشاط العرب العلمى فى مأة سنة. بیروت.
صوفی، عبدالرحمن بن عمر. 1381. صورالکواکب الثابته، ترجمه خواجه نصیرالدین طوسی، به کوشش بهروز مشیری، تهران: ققنوس.
 صدیقیان، مهین‌دخت. ١٣٨٦. فرهنگ اساطیری- حماسی ایران، ج ۱. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
علامه جعفری، محمدتقی. 1383. علم و دین در حیات معقول. تهران:  مؤسسۀ تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
علامه طباطبایی. ۱۳۵۳. تفسیر المیزان، ج ۲۵. ترجمة سید محمد باقر موسوی همدانی. تهران: کانون انتشارات محمدی.
فراس، نایجل. ۱۳۶۹. آسمان شب. ترجمة علی رؤوف. مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی.
قربانی، رحیم و راعی، مهدی. 1384. «وامداری غرب به اسلام در علم نجوم»، ماهنامۀ علمی- ترویجی معرفت، س ۱۴، ش 7: ‌صص 84-73.
قهاری گیگلو، مهناز و محمدزاده مهدی. 1389. «بررسی تطبیقی صور نجومی در نسخۀ صورالکواکب و آثار فلزی سده‌های پنجم تا هفتم هجری»، س ۵، ش 14: صص 22-5.
کریمی، فاطمه و کیانی، محمد یوسف. 1374. هنر سفالگری دورۀ اسلامی ایران. تهران:  انتشارات مرکز باستان‌شناسی ایران.
ماهیار، عباس. 1382. ثری تا ثریا. تهران: نشر جام گل.
محمودی، فتانه و موسی پور، یزدان. 1394. «تأثیر هنر فلز کاری مکتب خراسان بر فلز کاری مکتب موصل . بررسی موردی قلمدان و گلاب پاش»، مطالعات هنر بومی، دورۀ 1، ش 3: صص 153-127.
مرتضایی، محمد و صداقتی‌زاده، ندا. 1391.« بررسی نقوش جانوری سفالینه‌های کهن شهر گرگان (جرجان) در دوران اسلامی»، پژوهش‌های باستان شناسی ایران، دورۀ ۲، ش 2: صص 47 تا 62.
مصفی، ابوالفضل. ١٣٥٧. فرهنگ اصطلاحات نجومی، همراه با واژه‌های کیهانی در شعر فارسی. تهران: موسسة تاریخ و فرهنگ، تبریز.
ناصریان اصل، شیما و مجابی، سیدعلی. ۱۳۹۲. «مطالعه‌ای بر نقوش نجومی در فلز کاری دوره سلجوقی و فرش دوره قاجار»، همایش منطقه‌ای تاثیر آموزه‌های اسلامی در پیشرفت علوم و فناوری‌های نوین، ساری.
نصر، سید حسین. 1386. علم و تمدن در اسلام. ترجمة احمد آرام. تهران:  انتشارات علمی و فرهنگی.
ورجاوند، پرویز. 1366. کاوش رصدخانة مراغه و نگاهی به پیشینة دانش ستاره‌شناسی در ایران. تهران:  مؤسسة انتشارات امیرکبیر.
 Allan, James W . 1991. Islamic Ceramics, Ashmolean-Christie's Handbooks . Oxford: Ashmolean Museum, no. 16.
Fehrevari, Geza . 2000. Ceramics of the Islamic worlds in the Tareq Rajab museum, Tauris.
Burnham Jr. 1978. celestial handbook : an observer , s guide to the universe beyond the Solar System, Dover Publications, New York.
Negareh Journal
Volume 12, Issue 41
March 2017
Pages 112-125

Files

History

  • Receive Date: 10 March 2016
  • Revise Date: 11 November 2016
  • Accept Date: 25 January 2017

Share

How to cite

Statistics