جستاری در مفاهیم نقوش سوزن دوزی ترکمانان گنبد کاووس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد پژوهش هنر، مدرس دانشگاه فنی و حرفه ای

2 استاد دانشکدة هنرهای کاربردی،دانشگاه هنر تهران، شهر تهران، استان تهران

چکیده

فرهنگ اقوام مجموعه ای از آداب، سنن، افکار و عقاید آن قوم است؛ یکی ازروشهای حفظ و اشاعة فرهنگ، ورود آن به مقولات هنری اعم از کاربردی یا تزیینی است. با تحلیل مهمترین عناصر بصری تشکیل دهنده یک اثر هنری یعنی شکل و رنگ می توان بسیاری از عقاید خالق آن اثر و فرهنگ جامعة متعلق به آن را شناخت. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و به بررسی و مطالعة نقوش سوزن دوزی ترکمانان شهرستان گنبد کاووس می پردازد.گردآوری اطلاعات نیز به شیوه های میدانی و کتابخانه ای صورت پذیرفته و شیوة تجزیه و تحلیل داده ها نیز کیفی است.
هدف از انجام تحقیق و ارایة این مقاله، شناخت نقوش موجود در سوزن دوزی ترکمن، منشاء پیدایش آنها، مفاهیم و یا کاربردهای احتمالی آنها است و بدین ترتیب تلاش می شود دریچه ای به اندیشه و آراء گذشتگان این قوم بگشاید. نتایج حاصل از بررسی 100 نمونه نشان می دهد که شکل، رنگ و نحوة ترکیب بندی نقوش، در چهار گروه جانوران، عناصر طبیعت و محیط پیرامون، عقاید و باورها، ابزار کار و ادوات جنگی قابل تقسیم بندی است . شکل برخی نقوش از عقاید و باورهای اجداد این قوم نشأت گرفته و برخی دیگر نیز برداشتی آزاد از موجودات و اشیاء پیرامون آنها بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Research in the Meaning of Turkmen Needlework Patterns in Gonbad Kavous

نویسندگان [English]

  • Elham Zabbah 1
  • Gholamali Hatam 2
1 M.A. in Art Research, Lecturer at Technical and Vocational University
2 PH.D, Professor, Art University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Ethnic culture is a set of customs, traditions, beliefs and thoughts that belong to an ethnic group. One method for preservation and dissemination of culture is its entrance into the artistic issues whether decorative or applied.
Through the analysis of the most important constituent visual elements of a work of art, i.e. form and color, one can recognize a lot about its creator`s beliefs, and the culture of that society.
This paper is conducted using analytic-descriptive method and explores and studies the Turkmen needlework designs in Gonbad Kavoos city.
Data is collected using field research and published material. The data analysis method is qualitative.
The aim of conducting and presenting this paper is to identify the patterns in Turkmen needlework, their origin, their concepts or possible applications, and thus it endeavors to open a window into the thoughts and opinions of the ancients of this people. The results of studying 100 samples indicate that form, color, and the way motifs are composed may be categorized in four groups of animals, elements of nature and surrounding environment, thoughts and beliefs, tools and implements of war. The forms of some of the motifs are derived from the beliefs of this people’s ancestors and others are impressions of creatures and objects surrounding them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Turkmen
  • Motif
  • Needlework
  • Clothes
  • Form
  • meaning