• صفحه اصلی
  • مرور
    • شماره جاری
    • بر اساس شماره‌های نشریه
    • بر اساس نویسندگان
    • بر اساس موضوعات
    • نمایه نویسندگان
    • نمایه کلیدواژه ها
  • اطلاعات نشریه
    • درباره نشریه
    • اهداف و چشم انداز
    • اعضای هیات تحریریه
    • همکاران دفتر نشریه
    • اصول اخلاقی انتشار مقاله
    • بانک ها و نمایه نامه ها
    • پیوندهای مفید
    • پرسش‌های متداول
    • فرایند پذیرش مقالات
    • اخبار و اعلانات
  • راهنمای نویسندگان
  • ارسال مقاله
  • داوران
  • تماس با ما
 
  • ورود به سامانه ▼
    • ورود به سامانه
    • ثبت نام در سامانه
  • English
صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
  • ذخیره رکوردها
  • |
  • نسخه قابل چاپ
  • |
  • توصیه به دوستان
  • |
  • ارجاع به این مقاله ارجاع به مقاله
    RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
  • |
  • اشتراک گذاری اشتراک گذاری
    CiteULike Mendeley Facebook Google LinkedIn Twitter Telegram
فصلنامه نگره
مقالات آماده انتشار
شماره جاری
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 12 (1396)
دوره دوره 11 (1395)
دوره دوره 10 (1394)
شماره شماره 36
شماره شماره 35
شماره شماره 34
شماره شماره 33
دوره دوره 9 (1393)
دوره دوره 8 (1392)
دوره دوره 7 (1391)
موسوی حاجی, سید رسول, عطایی, مرتضی, عسگری وشاره, مریم. (1394). بررسی محتوایی و شکلی کتیبه‌های منظوم فارسی در سفالینه‌های دوران تیموری و صفوی. فصلنامه نگره, 10(36), 18-37. doi: 10.22070/negareh.2015.258
سید رسول موسوی حاجی; مرتضی عطایی; مریم عسگری وشاره. "بررسی محتوایی و شکلی کتیبه‌های منظوم فارسی در سفالینه‌های دوران تیموری و صفوی". فصلنامه نگره, 10, 36, 1394, 18-37. doi: 10.22070/negareh.2015.258
موسوی حاجی, سید رسول, عطایی, مرتضی, عسگری وشاره, مریم. (1394). 'بررسی محتوایی و شکلی کتیبه‌های منظوم فارسی در سفالینه‌های دوران تیموری و صفوی', فصلنامه نگره, 10(36), pp. 18-37. doi: 10.22070/negareh.2015.258
موسوی حاجی, سید رسول, عطایی, مرتضی, عسگری وشاره, مریم. بررسی محتوایی و شکلی کتیبه‌های منظوم فارسی در سفالینه‌های دوران تیموری و صفوی. فصلنامه نگره, 1394; 10(36): 18-37. doi: 10.22070/negareh.2015.258

بررسی محتوایی و شکلی کتیبه‌های منظوم فارسی در سفالینه‌های دوران تیموری و صفوی

مقاله 2، دوره 10، شماره 36، زمستان 1394، صفحه 18-37  XML اصل مقاله (1226 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/negareh.2015.258
نویسندگان
سید رسول موسوی حاجی 1؛ مرتضی عطایی؛ مریم عسگری وشاره2
1دانشیار گروه باستان‌شناسی، دانشگاه مازندران.
2دانشجوی کارشناسی‌ارشد باستان‌شناسی، دانشگاه مازندران.
تاریخ دریافت: 01 بهمن 1393،  تاریخ بازنگری: 12 خرداد 1394،  تاریخ پذیرش: 08 آذر 1394 
چکیده
پس از گذشت دو سده از ظهور اسلام، رفته‌رفته استفاده از خط به‌عنوان عنصر تزیینی گونه‌های مختلف سفالین رواج یافت. مضامین کتیبه‌های سفال‌ها که ابتدا به کلمات یا عبارات کوتاه عربی چون نام سفالگر یا طلب خیر محدود می‌شد به‌مرور گسترش یافت و احادیث، جملات قصار بزرگان و اشعار را نیز در بر گرفت. اشعار فارسی نیز به‌سرعت جایگاه خود را بر روی سفالینه‌های دوران اسلامی یافتند و سخن موزون شاعران برجستۀ پارسی‌گوی به یکی از مهم‌ترین عناصر تزیینی سفال دوران سلجوقی، خوارزمشاهی و ایلخانی بدل گشت. این روند در دوران تیموری، صفوی و قاجار با شدت کمتر و شیوۀ خوشنویسی متفاوت ادامه یافت. در پژوهش حاضر پژوهش حاضر که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات آن به شیوۀ اسنادی انجام پذیرفته است، به‌منظور شناخت بیشتر شکل و مفاهیم اشعار سفالینه‌های دوران تیموری و صفوی، اشعار 20 نمونه از سفالینه‌های دوران مذکور از لحاظ ارتباط با فرم و کارکرد ظرف، انتخاب اشعار، نوع خط و شیوه و خطاهای نگارشی به‌دقت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که انتخاب اشعار سفالینه‌ها در این دوران هدف‌دار بوده و غالب ابیات انتخابی به‌نوعی با شکل ظرف یا کاربرد آن در ارتباط هستند. کتیبه‌ها در بیشتر موارد به خط نستعلیق نگاشته شده‌اند و تمایزات حروف مختص فارسی (گ، چ، پ، ژ) نیز در سده‌های نهم، دهم، یازدهم و اوایل دوازدهم هجری قمری در غالب موارد رعایت نشده است.
کلیدواژه ها
سفال؛ تیموری؛ صفوی؛ کتیبه؛ شعر فارسی؛ رسم‌الخط فارسی
عنوان مقاله [English]
Survey the Meaning and Form of Persian Poetic Inscriptions on Potteries of Timurid and Safavid Era
نویسندگان [English]
Seyed Rasoul Mousvi Haji1؛ Morteza Ataie؛ Maryam Asgari veshareh2
1Associate Professor, Department of Archaeology, Mazandaran University
2M.A in Archaeology, Mazandaran University
چکیده [English]
After two centuries of Islam advent, using script gradually was distributed as a decorative element in different types of pottery gradually. Motifs of pottery inscriptions that first were limited to short arabic phrases such as the name of potter or good blessing, were gradually expanded and also contained hadith, phrases of great elders and poetry. Persian poetry also quickly found its Position on the pottery of the islamic era and poems of outstanding persian poets became to one of the most important decorative elements of pottery of Seljuk, Ilkhanid and Khwarazm-Shahs era. This process was continued with less intensity and different calligraphy styles during the timurid, safavid and qajar era. In present study which is done on the basis of descriptive-analytical approach and data collection is documentary, the poets of 19 examples of mentioned era pottery were examined carefully according to the relation with form and application of container, selection of poems, calligraphy, orthography and errors of writing, in order to know more about the form and content of the timurid and safavid pottery poems. The results demonstrate that the selection of the poems in this era pottery was targeted and most of the selected poems are somehow related to the shape or application of the container. In most cases, the inscriptions have been written in Nastaliq style and also in most cases, distinctions of persian specific alphabets (گ, چ, پ, ژ) have not been met in the ninth, tenth, eleventh and early twelfth A.H centuries.
کلیدواژه ها [English]
pottery, timurid, Safavid, inscription, Persian poetry, Persian orthography
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,448
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 6,403
صفحه اصلی | واژه نامه اختصاصی | اخبار و اعلانات | اهداف و چشم انداز | نقشه سایت
ابتدای صفحه ابتدای صفحه

Journal Management System. Designed by sinaweb.