مطالعۀ تطبیقی نمادهای مقاومت در نشانه‌های دانشگاهی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه پژوهش هنر، دانشگاه الزهرا (س)، شهر تهران، استان تهران.

چکیده

آیا در نشانه‌های دانشگاهی معاصر از نمادهای «مقاومت و پایداری» بهره گرفته شده است؟ اصولاً مسئلۀ مقاومت در محیط فرهنگی دانشگاه چگونه تصویری می‌تواند داشته باشد؟ نشانه‌های دانشگاهی علاوه بر نمایش هویت سازمانی به زبان تجسمی می‌بایستی بیانگر رسالت جهل‌زدایی نیز باشند. در واقع مقاومت در برابر هجمه‌های غیرفرهنگی از جمله وظایف ماهوی و مستمر مراکز علمی و دانشگاهی بوده است. هدف از مقالۀ حاضر شناسایی نمادهای «مقاومت» در نشانه‌های دانشگاهی ایران در سه دهۀ اخیر است. در این تحقیق با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اینترنت در مجموع بیست نمونۀ انتخابی از نشانه‌ها در دو گروه به‌صورت تطبیقی مطالعه شده است. ابتدا چهار نمونه از نشانه‌های نهادهای فرهنگی اجتماعی که مسئولیت سازمانی مرتبط با موضوع مقاومت داشتند انتخاب و شاخص‌های بصری مقاومت از آنها استخراج شده سپس شانزده نشانۀ دانشگاهی حاوی نمادهای مقاومت از میان جامعۀ آماری بالغ بر 74 نشانۀ دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفته است. مقالۀ حاضر به روش توصیفی تجزیه و تحلیل آماری و با تطبیق رمزگان تصویری در دو گروه نمادهای مقاومت را مشخص کرده است. یافته‌ها حاکی از بهره‌گیری نشانه‌های دانشگاهی از نمادهای مقاومت است، به‌طوری که شاخص‌ترین نمادهای مقاومت ملهم از معماری هنر ایرانی‌ـ‌اسلامی است. نتیجۀ قابل توجه دیگر معرفی دو سبک عمدۀ گرافیکی در طراحی نشانه‌های معاصر ایران است، که در هر دو سبک، نمادهای «مقاومت» با رمزگان مصور در نشانه‌های مورد مطالعه متبلور شده‌اند:
الف) سبک «ترکیبی‌ـ‌شمایلی» با رویکرد سنتی؛
ب) سبک یا جریان «تحلیلی‌ـ‌تجریدی» با رویکرد مدرن. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Symbols of Resistance in University Signs of Iran

نویسنده [English]

  • Ashrafosadat Mousavilar
PH.D. Associan prof. Art Research Departman of Alzahra University.Iran.Tehran.
چکیده [English]

 
Have the symbols of “resistance” been used in the contemporary university signs?
Basically, what Imagery the issue of resistance can have in the cultural environment of university?
University signs in addition to displaying corporate identity in a visual language should reflect the mission against ignorance. In fact the resistance against non-cultural assaults has been a substantial and ongoing task of scientific and academic centers. The purpose of this paper is to identify the symbols of 'resistance' in university signs if Iran in the last three decades. In this research based on library sources and web-based data, 20 samples of signs have been selected and comparatively studied in two groups. First 4 cases of the signs of social cultural institutions with corporate responsibility related to the resistance issue have been selected and the visual characteristics of resistance have been extracted from them. Then following the selection of 17 university signs containing resistance symbols from a Statistical population of more than 74 university signs they were studied. This article uses a descriptive method, statistical analysis and comparison of visual codes in two groups to identify the symbols of resistance. Findings indicate the use of resistance symbols is university signs; so that the most significant symbols of resistance are inspired by the architecture of Iranian Islamic art. The other notable result is the introduction of two major graphical styles in the design of the contemporary signs of Iran, in both of which, the symbols of “resistance” are illustrated in the studied signs with a visual code.
A-A “compound- iconic” style with a traditional approach
B- An “analytical-abstract” style or movement with modern approach 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Code
  • University Signs
  • Symbol
  • Resistance Culture
  • Identity
  • Iran
  • Islam