1کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس
2کارشناسی ارشد طراحی صنعتی، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه آزاداسلامی واحد تهران مرکز
تاریخ دریافت: 04 مهر 1391،
تاریخ بازنگری: 24 دی 1391،
تاریخ پذیرش: 06 تیر 1392
چکیده
سنجش نحوۀ کاربرد رنگ در قالی می‌تواند دریچه‌ای در نگرش طراحان و نحوۀ اندیشیدن آن‌ها به رنگ در قالی بگشاید. در تحلیل قالی، گذشته از جنبۀ کاربردی رنگ و نحوۀ کاربرد آن در بعد زیبایی‌شناختی قالی مورد توجه قرار می‌گیرد. هدفاز این پژوهش این است که با درنظر داشتن تأثیر رنگ‌های نوری بر ادراک مخاطب از رنگ در قالی روشی برای سنجش تناسباترنگی ارائه شود. روش پژوهش تجربی(آزمایشی) است و پژوهش با درنظر داشتن خاصیت پراکندگی رنگ در قالی که درنتیجۀ پراکندگی طرح و حضور رنگ غالب در زمینه اتفاق می‌افتد؛ و همچنین با تکیه برنظریۀ رنگ آگدن نیکولاس رود و فرانس گریتسین انجام شده است. پژوهش با مطرح‌کردن فرضیۀ ارتفاع رنگی در قالی ازطریق مطالعۀ موردی سه نمونه از قالی‌های دورۀ صفوی با استفاده از نرم‌افزار تحلیل رنگ ایمیج جی طی دو آزمونِ سنجشِ میزان زینه (فام) و اشباع رنگ و سنجشِ زینۀ تاریک و روشن به آنالیز رنگی پرداخته است. مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که آیا اصول کاربرد رنگ در قالی از قانونی تبعیت می‌کند یا خیر، و این نکته را بیان می‌کند که رنگ‌ها در قالی به‌صورت لایه‌هایی درهم‌تنیده به کار رفته‌اند و تنها درصورت آنالیز قابل تشخیص‌اند و در قالی با ایجاد خطای دید عمل‌کرده و احساسی از بعد تداعی می‌کنند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که یکی از مهم‌ترین پدیده‌ها در رنگ‌آمیزیِ قالی پدیده‌ای موسوم به ارتفاعرنگی است. این امر با استفاده از رنگ‌های دارای تضادِ اشباع به‌عنوان حاشیۀ طرح‌ها برای پدیدآوردنِ نوعی ژرفای مجازی در قالی از طریق افزایش فواصل رنگی جهت حذف تضاد هم‌زمانی بهدست می‌آید. استفاده از این روش می‌تواند با راهنمایی طراحان در آزمودن رنگ‌های متناسب در طراحیِ قالی به غنای رنگ‌آمیزی قالی ایرانی بیفزاید.
Color Proportion Measurement in Iranian Carpet (Case Study: Safavid Carpet)
نویسندگان [English]
Mariam Tadayon1؛ Mostafa Hoseeini Vajari2
1M.A, Art Research, Tarbiat Modares University, Tehran, iran.
2M.A
چکیده [English]
Accessing the uses of color in carpet enables us to open a window into the designers’ viewpoints and the way they treated colors in carpets. In analyzing carpets, apart from the practical aspects, color and the way it is used is underlined in the aesthetics of carpet.The purpose of this research is to offer a way to measure the color proportionby considering the effect of light colors on audience’s perception of color in the carpet. The research was conducted by experimental method and by taking into account the properties of color scattering in carpet, resulted from the scattering of scheme and presence of a dominant color in the background, which also relies on Agden Nicholas Rod and Frans Gerritsen`s color theory. This paper by introducing hypothesis of height of colors in carpets, through three case studies of carpets from the Safavid era, and by using Image J color analysis software, during two tests of Pure Color Measurement and color value assessment, develops color analysis. The paper seeks to answer the question as to whether or not the use of color in the carpets complies with any rules. It indicates that the colors in carpets are used as interlocking layers which only through analysis become recognizable and increase the illusion of convexity. Hence the results show that one of the most important phenomena in taking on carpet colors is the phenomenon known as virtual color height which can be achieved by forming the contrast of saturation in the margins to create a kind of virtual depth obtained by increasing color distances and eliminating simultaneous contrast. Using this method can help the carpet designers with picking the right colors and add to the richness of Persian carpet colors.
کلیدواژه‌ها [English]
Persian Carpet, Color Proportion, Color Height, Image J Software
ابتدای صفحه