TY - JOUR ID - 3193 TI - بررسی تطبیقی نقوش جووک‌ درب‌‌های بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی با درب‌های مقبره خواجه احمد یسوی JO - فصلنامه نگره JA - NEGAREH LA - fa SN - AU - مرادیان قوجه بگلو, زینب AU - محمدزاده, مهدی AU - شکرپور, شهریار AU - شیخ بگلو, امید AD - کارشناس ارشد، رشته هنر اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز AD - استاد دانشکده هنرهای صناعی اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز AD - استادیار دانشکده هنرهای صناعی اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز AD - کارشناس ارشد دانشکده هنرهای صناعی اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 16 IS - 58 SP - 135 EP - 149 KW - جووک‌کاری KW - درب‌های چوبی KW - تالار چینی‌خانه KW - مقبره یسوی KW - بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی DO - 10.22070/negareh.2020.5213.2422 N2 - در میان آثار هنری چوبی بجا مانده از ادوار مختلف ایران بعد از اسلام بویژه از دوره تیموری و صفوی شاهکارهای بی نظیری وجود دارد که از منظر تکنیکی و نقوش مشابهت ‌ها و تفاوت‌های قابل ذکری می‌توان بین آن‌ها مشاهده کرد. یکی از تکنیک‌های خاص بکار رفته در این آثار تکنیک جووک است. تکنیکی که مشابهت قابل توجهی با خاتم دارد ولی در عین حال تکنیکی مستقل از خاتم است. دو نمونه از آثار شاخص تاریخی که با تکنیک جووک کار شده‌اند درب‌های بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی از دوره صفوی و مقبره یسوی از دوره تیموری می‌باشند. در این پژوهش سعی شده که مطالعاتی بر روی درب‌های این دو مجموعه با هدف تطبیق نقوش جووک بکار رفته در آن‌ها، انجام گیرد. بنابراین سوال این پژوهش مربوط به نوع تفاوت‌ها و شباهت‌های جووک بکار رفته بر روی درب‌های بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی و درب‌های مقبره خواجه احمد یسوی با توجه به تفاوت زمانی و مکانی آثار است. روش تحقیق حاضر بصورت توصیفی – تطبیقی با رویکرد تطبیقی بوده و به شکل کتابخانه‌ای و میدانی به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان می‌دهد که در دوره تیموری و حتی قبل از آن نیز تکنیک جووک با خاتم در تمامی منابع یکی دانسته شده و تعریف خاصی برای جووک صورت نگرفته است در جووک‌کاری علاوه بر مقاطع مربع و مستطیل از مثلث و در مصالح از استخوان، برنج، آبنوس، فوفل و ... استفاده می‌کردند. با این وجود شکل کامل خاتم و اوج آن در دوره صفویه بوده و تکنیک جووک نیز همچنان با روش‌های قبلی در ابعاد بزرگتر از خاتم و در سطوح مختلف اجرا می‌شد. با توجه به بررسی های صورت گرفته می‌توان نتیجه گرفت اوج شکوفایی تکنیک جووک دوره تیموری بوده و نمونه های موجود بررسی شده گواهی این امر است. UR - https://negareh.shahed.ac.ir/article_3193.html L1 - https://negareh.shahed.ac.ir/article_3193_cc83e15758ecd403ef3e88cf585783dc.pdf ER -