TY - JOUR ID - 169 TI - بررسی ساختار و صفحه‌آرایی صفحات افتتاح نسخ قرآن مجید از قرن پنجم تا دوازدهم هجری JO - فصلنامه نگره JA - NEGAREH LA - fa SN - AU - شفیقی, ندا AU - مراثی, محسن AD - کارشناس‌ارشد پژوهش هنر، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، AD - استادیار دانشکدۀ هنر دانشگاه شاهد، Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 9 IS - 31 SP - 23 EP - 35 KW - صفحه‌آرایی KW - صفحات افتتاح KW - قرآن‌های سدۀ پنجم تا دوازدهم DO - N2 - پیشرفت و تکامل هنرهای کتاب‌آرایی مرهون جایگاه والای کتاب آسمانی قرآن و اعتبار آن نزد مسلمانان است. پس از ورود اسلام به ایران، کتابت و تزیین صفحات قرآن اهمیت ویژه‌ای یافت و غنی‌ترین تزیینات و تناسبات در فتح باب قرآن‌ها ظاهر شد. صفحه‌آرایی یکی از هنرهای وابسته و شاخص کتاب‌آرایی و قرآن‌نگاری است که میان عناصر صفحه روابط متناسبی برقرار می‌کند. در این پژوهش اصول صفحه‌آرایی صفحات افتتاح قرآن‌ها در طول هشت سده بررسی شد تا نفایس هنر اسلامی بهتر شناسایی شود. نتایج پژوهش نشان داد ریشه‌های مشترکی در تقسیمات، نسبت‌ها و ترکیب‌بندی صفحات افتتاح قرآن‌های این ادوار وجود دارد که انتقال دستاوردها و سنت‌های صفحه‌آرایی را تأیید می‌کند. اوراق افتتاح قرآن‌ها در پیروی از نسبت‌های طلایی و موزون، تقسیمات و چیدمان منطقی عناصر و بهره‌گیری از امکانات نوشتار و فضای خالی در سامان‌دهی صفحه شاخص بوده‌اند و بر اساس الگویی هندسی طراحی شده‌اند. این مقاله به‌روش توصیفی_تحلیلی صورت پذیرفته و اطلاعات لازم از منابع کتابخانه‌ای و مشاهدۀ آثار جمع‌آوری شده است. UR - https://negareh.shahed.ac.ir/article_169.html L1 - https://negareh.shahed.ac.ir/article_169_7ac4e063458a1cfb63b26a4de2879ee9.pdf ER -