TY - JOUR ID - 1013 TI - مطالعه تطبیقی ساختار طرح و نقش قالی‌های کردی خراسان با منطقه کردستان JO - فصلنامه نگره JA - NEGAREH LA - fa SN - AU - وندشعاری, علی AU - بخشی, اکرم AU - میرزایی, عبداله AD - سرپرست دانشکده فرش دانشگاه هنر اسلامی تبریز AD - گروه آموزشی فرش،دانشکده فرش، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران دانشکده هنرهای اسلامی تبریز AD - استادیار دانشکده فرش - دانشگاه هنر اسلامی تبریز Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 14 IS - 51 SP - 36 EP - 51 KW - قالی کردی KW - طرح و نقش KW - خراسان KW - کردستان KW - مطالعه تطبیقی DO - 10.22070/negareh.2019.1013 N2 - اقوام کرد ساکن خراسان یکی از مهمترین طوایف قالی‌باف در بین ایلات و عشایر ایران‌اند. مطالعه طرح و نقشمایه‌های به‌کاررفته در هنر قالی‌بافی این اقوام نشان می‌دهد که نقوش این قالی‌ها با آداب، رسوم و فرهنگ رایج در هر منطقه و نیز بر اساس ریشه فرهنگی و قومی خود دارای شاخصه‌های هنری و هویتی با ارزش می‌باشند. پژوهش حاضر با مطالعه طرح و نقش قالی‌های کردی خراسان و کردستان و تطبیق آنها، در پی پاسخ به این سوالات است که الف) ساختار طرح و نقش‌های قالی‌های کردی خراسان و عشایر کردستان چگونه است و ب) شباهت‌ها و تفاوت‌های طرح و نقش قالی‌های کردی خراسان با قالی‌های منطقه‌ی کردستان کدام هستند. از این رو هدف این پژوهش، شناسایی و بررسی ساختار فرمی طرح و نقوش قالی‌های کردی خراسان و قالی‌های عشایری کردستان و یافتن وجوه تشابه و تفاوت در آنهاست. روش انجام پژوهش توصیفی و با رویکرد تطبیقی بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به شیوه کیفی جزیی‌نگر صورت پذیرفته است. جمع آوری اطلاعات در هر دو منطقه به صورت میدانی و کتابخانه‌ای بوده است. جامعه تحقیق، شامل 61 تخته قالی از منطقه خراسان و 17 نمونه از منطقه کردستان است که از این میان تعداد 15 نمونه اصیل از خراسان و 10 نمونه اصیل از کردستان به شیوه هدفمند انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاکی از وجوه اشتراک و افتراق‌هایی در بین قالی‌های هر دو منطقه است و طرح‌هایی مانند «کله روسی» و «جلیل» نمونه‌هایی از مشابهت‌ها در دو منطقه است. بیشترین تشابه در ساختار ترنج، لچک و حاشیه و نقشمایه‌های آنها در طرح‌های ترنجی و لچک ترنج است. برخی افتراق‌ها نیز در چگونگی بکارگیری انواع نقشمایه‌های (هندسی، گیاهی و جانوری) در قالی‌ها به علت تغییر در موقعیت اقلیمی و جغرافیایی قابل مشاهده است. UR - https://negareh.shahed.ac.ir/article_1013.html L1 - https://negareh.shahed.ac.ir/article_1013_07937afcd4378d232e2cf6b7747b5f96.pdf ER -